Empiryczny – czyli jaki? Definicja, synonimy, przykłady, słownik
Empiryczny to dość tajemniczo brzmiący przymiotnik, a co za tym idzie, używanie go w poprawnym znaczeniu może być problematyczne. O czym lub o kim możemy mówić, że jest empiryczne? Jakich synonimów użyć, aby to słowo zastąpić? Odpowiedź znajdziecie w treści tego tekstu.
Empiryczny – co to znaczy? Definicja słowa
Empirycznym określa się coś takiego, którego możliwość poznania opiera się na doświadczeniu, eksperymentach i obserwacji. Cała nauka opiera się właśnie na tym. Wszelkie jej dziedziny zostały poznane i opisane właśnie dzięki temu. Głównie z kręgu nauk ścisłych jak medycyna, geografia, meteorologia, biologia, chemia, fizyka. Takie nauki nazywamy empirycznymi lub indukcyjnymi, a doświadczenia nazywamy badaniami empirycznymi. Analogicznie, wiedzę opartą na takich obserwacjach nazwiemy empiryczną.
Empiryzm
Nurt filozofii, który głosi pogląd, że głównym lub niekiedy jedynym źródłem poznania są bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, nazywany jest empiryzmem. Poglądowi temu sprzeciwiał się jednak Heraklit z Efezu, twierdząc, że zmysły nas oszukują.
Empiryczny – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co znaczy empiryczny, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
- doświadczalny,
- eksperymentalny.
Empiryczny – wyrazy pokrewne
- Empiryczna,
- empirycznie,
- empiryczność,
- empiryzm.
Empiryczny – kolokacje, czyli popularne połączenia z tym słowem
- dowód empiryczny,
- wiedza, egzemplifikacja, weryfikacja empiryczna,
- poznanie, uzasadnienie empiryczne,
- badania, dane, nauki, poszukiwania, wskaźniki empiryczne,
- świat empiryczny,
- rzeczywistość empiryczna.
Pochodzenie wyrazu empiryczny, czyli o etymologii
Wyraz empiryczny wywodzi się z języka greckiego od słowa ἐμπειρία [empirea], co tłumaczy się jako 'doświadczenie'.
Przykłady użycia wyrazu empiryczny
Przykłady użycia wyrazu empiryczny w literaturze
Dopiero dokładna znajomość własnego empirycznego charakteru daje człowiekowi to, co się nazywa charakterem nabytym: charakter taki posiada ten, kto zna dokładnie swoje własności, zarówno dobre, jak złe, i kto dzięki temu wie z pewnością, czego się po sobie może spodziewać i czego od siebie może wymagać, a czego nie.
Arthur Schopenhauer, O wolności ludzkiej woli
Wiele nowego wnosi do dyskusji nad istotą atrakcji turystycznych systemowa definicja McCannella (2002). Jego zdaniem atrakcja turystyczna jest empiryczną relacją pomiędzy turystą, widokiem (sight) a oznacznikiem (marker) - informacją dotyczącą miejsca. Empiryczny związek pomiędzy turystą, widokiem i oznacznikiem (informacją o widoku) można przedstawić następująco: Turysta-) Widok (Oznacznik) -) ATRAKCJA. Obiekt (widok) nabiera charakteru atrakcji dopiero poprzez dodanie oznacznika. Oznaczniki mogą mieć zróżnicowaną formę generowania informacji, są to m.in. przewodniki, tabliczki informacyjne, slajdy, odczyty itp. Role oznacznika może pełnić promocja obiektu, zresztą promocja i reklama są czynnikami kreującymi ciągle nowe atrakcje. Oznacznik odgrywa bardzo istotną rolę - atrakcji często nie dałoby się odróżnić od ich mniej sławnych obiektów, gdyby ich nie oznaczono; laik nie dostrzegłby różnicy.
Zygmunt Kruczek, Turystyka w badaniach naukowych. Metody badań atrakcji turystycznych
Przykłady użycia wyrazu empiryczny w prasie
W średniowieczu spośród dwóch podejrzanych o to samo przestępstwo większe szanse na uniewinnienie miał człowiek o gładszym licu. Kiedy później nadeszły czasy triumfów nauki nowożytnej, próbowano w sposób racjonalny i empiryczny zgłębić tajemnice ludzkiej twarzy. Dziewiętnastowieczny włoski lekarz Cesare Lombroso badał, co popycha człowieka do występku lub zbrodni i czy przypadkiem oblicza ludzi wchodzących w konflikt ze społeczeństwem nie są zdeformowane przez zło. Po latach analiz doszedł do wniosku, że ród przestępczy cechują pewne atawizmy, charakterystyczne dla niższych zwierząt i wyraźnie zaznaczone na twarzach.
Marcin Rotkiewicz, Nie patrz spode łba, „Polityka” nr 2337
