Nagroda Nobla, Oscary – pisownia nazw nagród

Otrzymał Nagrodę Nobla, ale nie otrzymał wyróżnienia od publiczności ani Nagrody Artystycznej Prezydenta Miasta – nagród może być wiele i choć każda z nich ma określoną oficjalną nazwę, nie wszystkie znajdziemy w słowniku, dlatego warto znać kilka ogólnych zasad rządzących zapisem nazw nagród.

Użycie dużej litery musi mieć swoje uzasadnienie. Jeśli nie jest to początek zdania, zwykle używamy małej. Zasady stosowania dużej i małej litery zostały ustalone na podstawie kryteriów składniowych, znaczeniowych, grzecznościowych (np. w listach i komunikacji mailowej), a także graficznych (głównie w odniesieniu do utworów poetyckich, ale też np. sloganów reklamowych). Czasem nadużywamy dużej litery, zwłaszcza w komunikacji internetowej. Przyjrzyjmy się zasadom zapisu nazw nagród, żeby tego uniknąć.

Jeden wyraz – duża litera

Jednowyrazowe nazwy nagród i odznaczeń zapisujemy dużą literą. Tak zapiszemy najpopularniejsze nagrody, np. filmowe, literackie: Oscar, Felix, Nike, Orzeł, Cezar. Wśród nich są takie, których nazwa pochodzi od nazwiska: Nobel, Pulitzer. Mówiąc o konkretnej statuetce albo gali rozdania nagród, użyjemy oryginalnej pisowni, np. Oscar.

Oficjalna nazwa nagrody to kilka wyrazów

Jeśli nazwa nagrody jest wielowyrazowa, dużą literą zapiszemy każde słowo wchodzące w skład nazwy: Nagroda Nobla, Nagroda Agnieszki Osieckiej. Tak samo zrobimy, jeśli sformułowanie zawiera przymiotnikowe bliższe określenie: Nagroda Literacka Miasta Lublin. Jeśli w nazwie nagrody pojawia się przyimek lub spójnik, zapiszemy go małą literą, tak jak np. w nazwach lokali, przedsiębiorstw: Nagroda za Zasługi dla Miasta Szydłowiec. Mała litera występuje też w słowach dookreślających nazwę nagrody: Nagroda im. Ireny Sendlerowej. Zwyczajowo słowo imienia zapisujemy w sposób skrótowy, tak jak w nazwach instytucji, np. Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie.

Małą literą, ale tylko nagroda

Jeśli przed samą nazwą wyróżnienia występuje słowo nagroda, które jest tu rzeczownikiem pospolitym, a nazwa właściwa jest w mianowniku, użyjemy małej litery, np. nagroda Złota Palma. Wszystkie mniejsze nagrody bez nazwy własnej, tj. wyróżnienie za muzykę, nagroda publiczności festiwalu, zawsze zapiszemy małą literą. Duża litera nie ma tutaj uzasadnienia.

Nie ustalono innych reguł tworzenia nazw nagród, ale te trzy zasady pozwalają uporządkować zapis tych najpopularniejszych.