Chaos czy haos? Jak zapisać to bałaganiarskie słowo?

Możemy mieć go w głowie, podczas porządków lub o nim czytać. Problem w tym, że już sama pisownia tego słowa wprowadza do naszego życia… no właśnie! Chaos czy haos? Jak zapisać to bałaganiarskie słowo?

Chaos czy haos? Jaka jest zasada?

To słowo nie należy do tych, które po prostu trzeba zapamiętać. Istnieje bowiem zasada wyjaśniająca poprawną pisownię. Aby rozstrzygnąć, czy piszemy chaos czy haos, warto poznać etymologię tego wyrazu. Pochodzi ono od greckiego słowa cháos, a w języku polskim panuje zasada mówiąca o zachowaniu oryginalnej pisowni wyrazów wywodzących się z innego języka.

Poprawna pisownia to zatem chaos.

Chaos czy haos? Jak to zapamiętać?

Najłatwiej zapamiętać to sobie na zasadzie skojarzeń. Chaos oznacza nieporządek, nieład i zamęt, a skoro powstaje najczęściej z więcej niż jednej rzeczy, myśli itd., sam wyraz również powinien zaczynać się od dwóch liter, czyli ch. Jest to stara szkolna zasada, ale za to bardzo skuteczna.

Chaos popularny w literaturze

W literaturze chaos opisywany jest dość często. Przykładem może być Tango Sławomira Mrożka, w którym występuje wręcz w nadmiarze. To słowo bardzo często wypowiada jeden z głównych bohaterów – Artur. Oto przykład z dialogu prowadzonego z Eleonorą:

ELEONORA – Edzia wszyscy znają. Co w tym dziwnego?
ARTUR – Ja oszaleję. Wracam do domu, zastaję jakichś podejrzanych osobników, rozprzężenie, chaos, dwuznaczne stosunki, i okazuje się, że mama też... Nie, nie, skąd się to bierze, do czego to wszystko prowadzi…

Sławomir Mrożek, Tango, 1964

Pisała o nim również nasza noblistka Olga Tokarczuk w książce Prawiek i inne czasy:

Ludzie nauczyli się tworzyć siłą swojej woli i nazwali się bogami. Świat był teraz wypełniony milionami bogów. Lecz wola podporządkowana była popędom, dlatego do Szóstego Świata powrócił chaos. Wszystkiego było za dużo, choć wciąż powstawało coś nowego.

Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy, 1996