Po co czy poco? O poprawności jednej z form
Zastanawialiście się kiedyś, która forma jest poprawna – po co czy poco? Nawet jeśli Wasza odpowiedź na to pytanie jest przecząca, z tego artykułu możecie dowiedzieć się ciekawych rzeczy. Zapraszamy do lektury!
Po co czy poco?
Pisownia rozłączna to jedyna poprawna forma omawianego zwrotu. Choć w języku mówionym różnica ta bywa ledwie słyszalna, warto pamiętać, że to wyrażenie piszemy wyłącznie rozdzielnie. Skoro ustaliliśmy już tę fundamentalną kwestię, przyjrzyjmy się zwrotowi po co trochę bliżej. Funkcjonuje on jako zaimek i właśnie w tej formie może pełnić dwie funkcje. Wprowadza bowiem pytanie lub pytanie zależne odnoszące się do celu jakiegoś działania lub celu posiadania czegoś, może także rozpoczynać pytanie retoryczne.
Warto w tym miejscu wyjaśnić, czym jest pytanie zależne. Jest to pytanie wplecione do zdania nadrzędnego, przez co składniowo jest przyporządkowane znajdującemu się w zdaniu nadrzędnym czasownikowi, przymiotnikowi lub rzeczownikowi. W takim przypadku zdanie zawierające pytanie zależne zamykamy znakiem, którego wymaga zdanie nadrzędne.
Przykładami pierwszej funkcji, którą pełni zaimek po co mogą być zdania takie jak:
- Po co przyprowadziłaś swojego brata?
- Po co się nad tym tak długo zastanawiasz?
- Po co ci ten leżak?
- Zastanawiam się, po co wziąłeś ze sobą tyle ubrań.
Natomiast przykładami zdań, w których zaimek po co rozpoczyna pytanie retoryczne, są:
- Po co się wtrącasz?
- Po co się tak patrzysz?
- Zastanawiam się, po co ci sztućce.
Po co czy na co?
Zauważyliśmy, że stosunkowo często w internecie pojawia się pytanie o poprawność zwrotu na co. Otóż zarówno po co, jak i na co są formami poprawnymi i obie konstrukcje można stosować wymiennie, ponieważ nie ma między nimi znaczącej różnicy stylistycznej. Wyrażenie na co wydaje nam się o tyle ciekawe, że choć zdaje się elementem języka potocznego, występuje często w stylu retorycznym. Jeśli znacie fragmenty tekstów reprezentujących styl wysoki, w których użyto konstrukcji na co, podzielcie się nimi z nami w komentarzach!
?
