Alei czy aleji? Poznajcie poprawną pisownię
Alei czy aleji? Zapis odmienionych rzeczowników nie zawsze jest taki prosty i oczywisty. Z pomocą przychodzi zasada ortograficzna dotycząca tworzenia i pisowni form deklinacyjnych w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku. Jak powinny być zapisywane prawidłowo? Oto odpowiedź.
Alei czy aleji? Która forma jest poprawna?
Alei czy aleji – jak zapisać to poprawnie?
Jedyna poprawna forma zapisu tego słowa brzmi: alei. Występuje ona w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku liczby pojedynczej. Poniżej przedstawiamy tabelę odmiany przez przypadki wyrazu aleja:
M. aleja
D. alei
C. alei
B. aleję
N. aleją
Ms. alei
W. alejo
Forma alei występuje również w dopełniaczu liczby mnogiej. Inna dopuszczalna wersja to alej. Podobnie jest z wyrazem knieja: tych kniei albo kniej. Inaczej będzie jednak w przypadku wyrazów epopeja i zawieja. Dopuszczalna jest tylko jedna forma dopełniacza liczby mnogiej, z pojedynczym i na końcu: tych epopei oraz tych zawiei. Warto zapamiętać!
Dlaczego alei, a nie aleji?
Problem z prawidłową pisownią form deklinacyjnych od wyrazu aleja wynika z błędnego przełożenia fonetyki na zapis. Mimo że w wymowie słyszymy ji, to na końcu odmienianego wyrazu zapisujemy samo i.
Rzeczowniki pochodzenia obcego – jak omawiana aleja czy onomatopeja – oraz pochodzenia rodzimego, np. tuleja, ukleja, wierzeja, zawieja, podlegają właśnie tej regule.
Zatem na pytanie: „alei czy aleji?” znacie już odpowiedź. Skonfrontujcie wiedzę z zasadą ortograficzną poniżej.
Pisownia -i na końcu wyrazów
Wyrazy zakończone na -ja poprzedzone samogłoską zapisuje się z pojedynczym i na końcu form dopełniacza, celownika i miejscownika.
Podobnie jest z wyrazem nadzieja. Sprawdźcie: Nadziei czy nadzieji? Dlaczego się mylimy?.
Forma alei w zdaniach
Alei czy aleji? Teraz już wiecie! Przyjrzyjcie się zatem kilku przykładom, aby utrwalić poprawną pisownię.
Wzdłuż alei rosły wysokie brzozy i kwitły piękne bzy.
W słynnej Alei Gwiazd w Los Angeles upamiętniono najbardziej znane osobistości świata.
Przy Alei Szucha mieściła się siedziba i więzienie Gestapo w czasach okupacji*.
Biblioteka Narodowa znajduję się przy Alei Niepodległości 213 w Warszawie*.
* W zapisie adresów używamy raczej skrótów. Tu: al. Szucha i al. Niepodległości.
Alei czy aleji? Przykłady z literatury
Ale teraz czuję dokładnie, że dopóki fiołki będą kwitły w dolinie poniżej Zielonego Wzgórza, a malutkie paprocie będą wychylały swe główki wzdłuż Alei Zakochanych, nie zrobi mi to wielkiej różnicy, czy otrzymam stypendium Avery’ego, czy też nie. Starałam się, jak mogłam najlepiej, i teraz zaczynam pojmować, co to znaczy „rozkosz walki”. Najpiękniej jest walczyć i zwyciężyć, ale również dobrze jest walczyć i szlachetnie przegrać…
Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza
Listopad 1949. Wieczór pogodny z podświetlonym niebem. W celach zapalano lampy. Śledzimy chmurki i rozjaśnienie nad dachami domów, naprzeciwko. Spod komina czynszowej kamienicy w Alei Niepodległości wytoczył się księżyc – miedziany, okrągły medal. Kontemplowaliśmy tę wyjątkową dla nas scenerię.
Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem
Niektórzy biegli od strony Piątej Alei; inni próbowali się przecisnąć z powrotem w stronę muzeum; wiele osób trzymało w górze komórki, próbując pstrykać zdjęcia; inni stali bez ruchu z otwartymi ustami w skłębionym tłumie i wpatrywali się w czarny dym na deszczowym niebie nad Piątą Aleją, jak gdyby właśnie lądowali Marsjanie.
Donna Tart, Szczygieł
?
